Engelli, hasta ve yaşlı bireylerin hayatında önemli bir yeri olan tekerlekli sandalye, günlük yaşamdaki ihtiyaca ve kişinin engel durumuna göre çeşitleri bulunan medikal ürünlerdir. Aktif tekerlekli sandalyeler de manuel gruptadır fakat standart tekerlekli sandalyelere göre çok farklı özelliklere sahiptir. Bu durumda tekerlekli sandalye alırken dikkat edilmesi gereken konular ön plana çıkıyor.
Tekerlekli sandalye alırken nelere dikkat edilmeli bu sorunun cevabını vermeden önce tekerlekli sandalye ne işe yarar biraz bahsedelim.
Tekerlekli Sandalye Ne İşe Yarar?
Doğuştan veya sonradan geçirdiği hastalık veya kaza nedeni ile yürüyemeyen engelli bireyler, hasta ve yaşlı vatandaşlar için üretilmiş olan manuel tekerlekli sandalye, kişiye hareket özgürlüğü sunan ve hasta bakımını kolaylaştıran medikal ürünlerdir. Vücudun üst bölümünü kullanabilen kullanıcılar tekerlekli sandalyesini kendisi kullanır. Hasta ve yaşlı olup kendisi kullanamayanlar ise refakatçi eşliğinde tekerlekli sandalyesini kullanarak iç ve dış mekânlarda hareket özgürlüğüne kavuşur.
Markasına, modeline ve ihtiyaca göre çeşitleri bulunan tekerlekli sandalyeler; 2 büyük arka ve 2 küçük ön tekerlekleri bulunan, arka tekerleklerde el jantları olan, oturma yeri ve sırt bölgesi yanında kolların dayandığı kolçakları ve ayak koyma yerleri bulunan işlevsel tasarımlı ürünlerdir. Kişinin kullanma kabiliyetine göre farklı tasarımlarda olup konfor ve güvenlik ön plandadır.
Tekerlekli Sandalye Nasıl Seçilir?
Tekerlekli sandalye seçimi birçok yönden son derece önemlidir. Önemli olan ihtiyaçların net bir şekilde belirlenmesidir. Tekerlekli sandalyeler taşıma kapasitesi ve katlanabilme gibi bazı özellikleri yanında ürün ağırlığı ve ihtiyaç duyulan aksesuarları göz önünde bulundurularak seçilir. Kullanıcının kilosuna ve engel durumuna uygun olması son derece önemlidir. Sadece iç mekânda veya hem iç hem de dış mekânda kullanılıp kullanılmayacağına dikkat edilmelidir.
Kullanıcının kilosu yanında yaşı ve boyu da dikkat edilmesi gereken noktalardan biridir. Kilolu bir yürüme engelli birey için standart ölçülerden daha geniş bir tekerlekli sandalye seçilmeli, şase ve diğer aksamının sağlamlığına dikkat edilmelidir. Yetişkin ve çocuk tekerlekli sandalyesi farklı özelliklerde ve ölçülerde olup kişiye göre tekerlekli sandalye seçimi gerekir. Tekerlekli sandalye seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlar maddeler halinde şöyledir;
- Kişinin engel derecesine uygun olmalıdır
- Fiziksel ihtiyaçlarını karşılamalı, hareket kabiliyetini kolaylaştırmalıdır
- Satış, yedek parça, aksesuar ve garanti önemli olduğundan güvenilir tedarikçilerden alışveriş yapılmalıdır
- Kolay katlanabilmeli, rahat taşınmalı ve fazla yer kaplamamalıdır
- Kullanıcının boyuna ve kilosuna uygun olmalıdır
- Oturma alanı kalça ölçüsünden birkaç cm geniş olmalıdır
- Kullanılacağı yere göre uygun malzemeden olmalıdır
- Dış mekânlar için dayanıklı ve uzun süreli kullanımda sorunsuz olan çelik şaseli bir tekerlekli sandalye seçilebilir
- Gün içinde kullanım süresi önemli olup özellikle akülü tekerlekli sandalyede teknik özelliklere dikkate alınmalıdır
- Tekerlekli sandalye kullanımında vücudu desteğe ihtiyacı olanlar için emniyet kemeri ve baş desteği gibi aksesuarlar önemlidir
- Oturma minderi konforlu olmalıdır
- Temizliği kolay olmalı, katlandığında araç bagajlarına sığmalıdır
- Fiyat performans olarak bütçeye uygun bir tekerlekli sandalye seçimi için araştırma yapılmalı, güvenilir tedarikçilerin danışmanlarından yardım alınmalıdır
- Orta düzeyde ve özellikle ağır engelli bireyler için uzmanlardan tekerlekli sandalye önerileri mutlaka alınmalıdır.
Tekerlekli Sandalye Çeşitleri
Tekerlekli sandalyelerin standart tekerlekli sandalye, refakatçi kullanımlı tekerlekli sandalye, özellikli tekerlekli sandalye, banyo tuvalet sandalyesi aktif tekerlekli sandalye, pediatrik tekerlekli sandalye ve ağır engelli tekerlekli sandalye gibi çeşitleri bulunmaktadır.
Standart tekerlekli sandalyeler baz özelliklerde olup fiyat olarak diğerlerine göre daha ekonomik gruptur.
Refakatçi kullanımlı tekerlekli sandalye, refakatçi eşliğinde kullanılan manuel ve akülü çeşitleri bulunan tekerlekli sandalyelerdir.
Özellikli tekerlekli sandalye, standart gruba göre ekstra özelliklere sahip ürünlerdir. Pratik bir şekilde katlanan, katlandığında ebatları çok küçülen, aksesuar özellikleri daha çok olan gruptur.
Banyo tuvalet sandalyesi, lazımlıklı olup modeline göre gerektiğinde standart tekerlekli sandalye olarak kullanılan modellerdir.
Aktif tekerlekli sandalye, kişiye özel olan ve vücudun üst bölgesini aktif şekilde kullanan ve daha hareketli yaşamı olan engelli bireyler için üretilir.
Pediatrik tekerlekli sandalye, modeline göre belli yaş aralığında yürüme engelli çocukların uzun süre kullanabildiği, yıllar içinde ayarlanabilir özellikleri ile çocukla uyum sağladığı modellerdir.
Ağır engelli tekerlekli sandalyeler ise güvenlik ve konfor olarak tüm detayların düşünüldüğü çok özellikli tekerlekli sandalye modelidir.
Tekerlekli Sandalye Özellikleri
Bir tekerlekli sandalye tedarikinde her ne kadar fiyat önemli olsa da, en önemli husus tekerlekli sandalye özelliklerinin kişiye uygun olup olmadığıdır. Tekerlekli sandalyede aranan en önemli özellikler;
- Rahat, konforlu ve kullanışlı olması
- Sağlam ve uzun ömürlü olması
- Kişinin boy ve kilosuna uygun olması
- Kaliteli ve uzun süreli kullanımda sorunsuz olması
- Vücut imajını bozmaması
- Taşıması ve depolanmasının kolay olması
- Fonksiyonel bağımsızlıkta beklentileri karşılaması
- Duruş bozukluğuna neden olmaması ve mevcut duruş bozukluğunu düzeltmeye yardımcı özelliklerde olmasıdır.
Engelli bireyin hayatında yepyeni bir sayfa açan ve birçok ihtiyacını kendisinin karşılamasında önemli rol oynayan tekerlekli sandalye, dönemsel veya kalıcı yürüme zorluğu çeken bireylerin sosyalleşmesinde ve hayata bağlanmasında önemli olup tekerlekli sandalye seçimi en titiz şekilde yapılmalı, gerektiğinde uzmanlardan destek alınmalıdır.
